Ljósmyndir af venjulegu fólki frá Rússlandi á árunum 1860-1870 veita okkur innsýn í hversdagslíf almúgafólks í Moskvu og St. Pétursborg á þessum árum, í árdaga ljósmyndatækninnar. Myndirnar sýna götusópara, sótara, fátæklinga og allt þar á milli.
Fyrir 150 árum, á sjöunda áratug nítjándu aldar, tóku ljósmyndarar í Moskvu og St. Pétursborg röð ljósmynda í cartes-de-visite-stíl, en það var ódýr ljósmyndatækni í þá daga sem varð gjafavara á meðal almennings. Þessar ótrúlegu myndir eru frábær heimild um almúgann af verkamannastétt, handverksmenn, götusala og fátæklinga. Á þeim er hversdagsleikinn aðalatriðið, fólkið á myndunum sést drekka kaffi, spila og vinna dagleg störf. Þetta eru ljósmyndir frá tímabilinu í rússneskri sögu er Fjodor Dostojevskí (1821-81) fjallaði um í sögum sínum um Raskolnikoff laganema og Karamazovbræðurna.
![Veiðimaður.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Game-seller.jpg)
Veiðimaður.
Skoskir ljósmyndarar
Um ljósmyndarana er mismikið vitað. J. Monstein, sem tók myndir í Moskvu, var hugsanlega Þjóðverji, en annað vitum við ekki. Meira er vitað um William Carrick, sem ljósmyndaði í St. Pétursborg. Hann var fæddur í Edinborg í Skotlandi árið 1827, en faðir hans var skoskur timbursali í höfninni í St. Pétursborg og var William alinn upp þar. Hann lærði við Listaháskólann í St. Pétursborg, og uppgötvaði þar ljósmyndatæknina, og var í Edinborg um stutta hríð, þar sem hann kynntist ungum atvinnuljósmyndara, John MacGregor að nafni. Árið 1859 stofnuðu þeir félagarnir ljósmyndastofu í St. Pétursborg og unnu saman í þrettán ár, þangað til MacGregor lést árið 1872. Carrick hélt starfinu áfram til dauðadags árið 1878.
![Glergerðarmaður.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Glazier.jpg)
Glergerðarmaður.
Erfiður bransi
Ekki er talið að ljósmyndarnir hafi grætt mikið á ljósmyndastofunni sinni og það er helst þrennt sem liggur að baki því. Ljósmyndavarningur í Rússlandi var mun dýrari en í Vestur-Evrópu, dagurinn var styttri á veturna og síðast en ekki síst var ekki nein millistétt í Rússlandi á þessum tíma. Millistéttin var hvarvetna sú þjóðfélagsstétt sem aflaði ljósmyndurum tekna með venjulegum portretttökum en í Rússneska keisaradæminu, sem líktist lénsveldi að uppbyggingu, var hana hvergi að finna. William Carrick er þó talin hafa verið virtur fyrir listræna hæfileika sína í ljósmyndun og hlaut mikið lof fyrir myndröðina af rússnesku verkamönnunum, þrátt fyrir að hún væri aðallega hugsuð sem söluvara.
![Kósakki.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Cossack.jpg)
Kósakki.
Ódýrar myndir
„Í upphafi voru ljósmyndir dýrar og ekki á færi nema auðugra að láta taka af sér portrettmynd. Fljótt þróuðu menn þó tækni til að taka margar myndir á eina plötu og náðu þannig verði myndanna umtalsvert niður. Þessar smærri myndir, sem eru að stærð ekki mikið minni en ljósmyndir nútímans, kölluðust cartes-de-visite (heimsóknarkort) myndir og náðu fljótt miklum vinsældum. Fólk gat farið til ljósmyndara og í einni setu látið taka af sér og fjölskyldu sinni margar myndir, yfirleitt um 12 á sömu plötu. Þessar smámyndir gátu menn svo gefið vinum og kunningjum til minningar um sig,“ segir í námsefni Bergsveins Þórssonar kennara í ljósmyndasögu við Borgarholtsskóla.
![f_t_klingur](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/f_t_klingur.jpg)
Ein frægasta mynd William Carrick frá St. Pétursborg er af þessum heimilislausa manni.
![s_ldars_luma_ur](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/s_ldars_luma_ur.jpg)
Sjómaður selur hollenska síld.
![fuglafangari](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/fuglafangari.jpg)
Kona kaupir fugla af fuglafangara í Moskvu.
![h_sver_irdrekkate](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/h_sver_irdrekkate.jpg)
Húsverðir slaka á og drekka te.
![bla_asali](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/bla_asali.jpg)
Blaðasali.
![sj_ma_urselurtausk](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/sj_ma_urselurtausk.jpg)
Sjómaður sem selur skó úr tauefni.
![sk_ringakarl](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/sk_ringakarl.jpg)
Skúringamaður. Maður skúrar gólfin fyrir 150 árum í Rússlandi.
![s_tari2](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/s_tari2.jpg)
Sótari í St. Pétursborg.
![Nunna](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Nun.jpg)
Nunna
![Ljósmóðir.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Wetnurse.jpg)
Ljósmóðir.
![Skógarhöggsmaður.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Woodsman.jpg)
Skógarhöggsmaður.
![Flækingur.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Vagabond.jpg)
Flækingur.
![Kaupmaður.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Merchant.jpg)
Kaupmaður.
![Öskukarl.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Scavenger.jpg)
Öskukarl.
![Eplasali.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Apple-seller.jpg)
Eplasali.
![Körfusali](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Basket-seller.jpg)
Körfusali.
![Hjólbörusali.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Boy-selling-wheelbarrows.jpg)
Hjólbörusali á barnsaldri.
![Munkur.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/Monk.jpg)
Munkur.
![Húsvörður.](http://lemurinn.is/wp-content/uploads/House-porter.jpg)
Húsvörður.